Chcę założyć firmę

Analiza opłacalności działalności gospodarczej

Jakie koszty musi ponieść przedsiębiorca, by ruszyć ze swoją działalnością? Czy uruchomienie działalności zawsze wiąże się z kosztami? Czym się różnią koszty od wydatków? Jakie rodzaje podatków płacą przedsiębiorcy?  Zapraszamy do obejrzenia wywiadu z Katarzyną Bajraszewską, specjalistką w dziedzinie rachunkowości i prawa podatkowego, właścicielką biura rachunkowego.

Analiza finansowa to najtrudniejsza, ale zarazem najważniejsza cześć każdego biznesplanu. To właśnie w tej części zamieszczamy wszelkie wyliczenia oraz analizy, które potwierdzają zyskowność przedsięwzięcia i przekonują np. bank do jego skredytowania. Przedstawiamy prognozę przychodów, uwzględniając koszty stałe i zmienne. W myśl powszechnie obowiązujących standardów przedstawiamy m.in. koszty uruchomienia inwestycji, analizę przychodów, analizę kosztów, prognozę zysków i strat na najbliższe lata. Ta część planowania jest najbardziej problematyczna dla przyszłych przedsiębiorców, którzy nie mają odpowiedniego przygotowania. Dlatego też, przed opracowaniem analizy finansowej warto porozmawiać z profesjonalistą posiadającym doświadczenie w pisaniu biznesplanu lub skorzystać z pomocy księgowego. Jeżeli nigdy nie przygotowywaliśmy rachunku zysków i strat, bilansu czy zestawienia przepływów gotówki, poprośmy o pomoc np. pracowników najbliższego biura funduszu pożyczkowego.

Każda branża (sektor) ma swoje charakterystyczne koszty stałe i zmienne. Koszty stałe to takie, których wartość nie ulega zmianie, gdy produkcja rośnie lub maleje. Koszty zmienne powiązane są bezpośrednio z wielkością produkcji – rosną wraz ze wzrostem produkcji i maleją, gdy spada jej wielkość.
Oto przykładowe koszty stałe:
– czynsz za lokal,
– wynagrodzenie pracowników administracyjnych,
– abonamenty za telefony,
– koszty wywozu śmieci,
– koszt ubezpieczenia (budynków, samochodów),
– koszty zalecenia niektórych czynności firmom zewnętrznym (np. koszt obsługi księgowej).

A to przykładowe koszty zmienne:
– koszt zakupu surowców i materiałów do produkcji,
– koszt magazynowania towaru,
– wynagrodzenie pracowników produkcyjnych,
– koszt zakupu paliwa,
– media – energię, woda,
– planowane wydatki na reklamę (można je również uznać za koszt stały w zależności od polityki promocyjnej firmy).

Jak wyliczać koszty stałe i zmienne? Te pozycje można opracować  w oparciu o analizę branży, w której chcemy działać, obserwację rynku i przede wszystkim konkurencji. Analiza kosztów i stałych powinna być przeprowadzona bardzo rzetelnie, gdyż pominięcie jakiegoś kosztu w analizie opłacalności przedsięwzięcia może spowodować utratę płynności finansowej. Po prostu zabraknie nam pieniędzy na pokrycie wydatku ważnego dla działalności firmy.

Rachunek zysków i strat, bilans i przepływy pieniężne to zestawienie przychodów ze sprzedaży produktów lub usług z uwzględnieniem koszów. Zestawienie przychodów i kosztów (inna nazwa rachunku zysków i strat) dotyczy roku obrachunkowego tj. od stycznia do grudnia.

Ogólna postać i budowa rachunku zysków i strat wygląda następująco:

+    Przychody ze sprzedaży netto
–    Koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów
=    Zysk/strata na sprzedaży (brutto)
–    Koszty ogólne zarządu
–    Koszty sprzedaży
=    Zysk/strata na sprzedaży (netto)
+    Pozostałe przychody operacyjne
–    Pozostałe koszty operacyjne
=    Zysk/strata na działalności operacyjnej
+    Przychody finansowe
–    Koszty finansowe
=    Zysk/strata na działalności gospodarczej
+    Zyski nadzwyczajne
–    Straty nadzwyczajne
=    Zysk/strata brutto
–    Podatek dochodowy
=    Zysk/strata netto

Dla firm prowadzących tzw. „pełną rachunkowość” warto sporządzić również prognozę bilansu, tj. zestawienia aktywów i pasywów na początek i koniec roku obrachunkowego.
Aktywa to w uproszczeniu cały majątek firmy, a pasywa to źródła finansowania tego majątku. Pamiętajmy, że każdy składnik majątku naszej firmy musi posiadać źródło jego finansowania, czyli obie strony bilansu zawsze muszą być sobie równe.
Uproszczona prognoza bilansu przedstawia m.in.: prognozę przychodów, koszty stałe netto (ale w kolejnych latach zwiększane o przewidywany wskaźnik inflacji na poziomie np. 4 %), spłatę kredytu w podziale na część kapitałową i odsetki oraz zyski lub straty w przedstawionym okresie.

Dla uzyskania jasnego i pełnego obrazu działalności firmy ważne jest zrobienie rachunku przepływów pieniężnych, tzw. cash flow (ang.). Rachunek ten dostarcza informacji o źródłach gotówki i sposobach jej wydatkowania (na co przeznaczymy). Przepływy środków pieniężnych to wpływy i wydatki środków pieniężnych w kasie, na rachunkach bankowych, czeków, weksli itp. oraz innych aktywów pieniężnych. Wzór rachunku przepływów pieniężnych (według metody bezpośredniej) zawiera Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591) i wygląda następująco:

A    Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I    Zysk (strata) netto
II    Korekty razem

1    Amortyzacja
2    Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3    Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4    Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5    Zmiana stanu rezerw
6    Zmiana stanu zapasów
7    Zmiana stanu należności
8    Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów
9    Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
10    Inne korekty

III    Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I +/- II)

B    Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I    Wpływy

1    Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2    Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3    Z aktywów finansowych, w tym:

a)    w jednostkach powiązanych
b)    w pozostałych jednostkach

–    zbycie aktywów finansowych
–    dywidendy i udziały w zyskach
–    spłata udzielonych pożyczek długoterminowych
–    odsetki
–    inne wpływy z aktywów finansowych

4    Inne wpływy inwestycyjne

II    Wydatki

1    Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2    Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3    Na aktywa finansowe, w tym:

a)    w jednostkach powiązanych
b)    w pozostałych jednostkach

–    nabycie aktywów finansowych
–    udzielone pożyczki długoterminowe

4    Inne wydatki inwestycyjne

III    Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)

C    Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I    Wpływy

1    Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2    Kredyty i pożyczki
3    Emisja dłużnych papierów wartościowych
4    Inne wpływy finansowe

II    Wydatki

1    Nabycie udziałów (akcji) własnych
2    Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3    Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
4    Spłaty kredytów i pożyczek
5    Wykup dłużnych papierów wartościowych
6    Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7    Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8    Odsetki
9    Inne wydatki finansowe

III    Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)

D    Przepływy pieniężne netto, razem (A.III +/- B.III +/- C.III)

E    Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
–    zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych

F    Środki pieniężne na początek okresu

G    Środki pieniężne na koniec okresu (F+/-D), w tym:
–    o ograniczonej możliwości dysponowania

Data publikacji: 06.02.2016 r.

 

Zobacz również